چیستان در جنوب

این کتاب که به یادگار از مادر قشم(فاطمه دژگانی) باقیمانده در ۱۶۴ صفحه،سه فصل، شمارگان ۲ هزار نسخه و توسط نشر دارالتفسیر منتشر شده که به قیمت ۷۰ هزار ریال فروش رفته است.

او کتاب های دیگری شامل، قشم نگینی بر خلیج فارس، زنان پیام آور عاشورا، چیستان در جنوب، باورهای سینه به سینه عقاید مردم، خمیر بهشت گمشده، سفیر عشق قشم سردار شهید غلام شاه ذاکری، شاعران مشاهیر هرمزگان و آنچه بر ما گذشت ۳۶ داستان حقیقی را به نگارش درآورده است.

در قسمت‌هایی از کتاب «چیستان در جنوب» آمده است؛ فرهنگ عامیانه هر قوم و قبیله ای بازتاب زندگی اجتماعی و فرهنگی مردم، شیوه کار و تولید آن‌ها و نشان‌دهنده رفتار و منش، اندیشه، احساس، مذهب و اخلاق و اعتقادات هر جامعه است.

در نتیجه پایه و اساس این نوع فرهنگ برتلقی‌ها و برداشت‌های ساده و بی‌پیرایه مردم عامه از زندگی، مرگ، طبیعت، آرزوها و شهرآرمانی و... است.

از سوی دیگر نقش آموزشی فرهنگ عامیانه را نباید از نظر دور داشت؛چرا که می‌تواند تجربیات مفید و ارزنده‌ای را با شیوه‌های گوناگون به نسل‌های بعدی منتقل سازد.

همچنین فرهنگ عامه موجب استحکام رفتارهای اجتماعی می‌شود و اصول اخلاقی را تحکیم می‌بخشد و در دوام و پایداری فرهنگ قومی و استمرار آن در تاریخ نقش مهمی دارد.

نمونه‌هایی از جیستان‌های جنوب

- شکل خودش دو شمشیره هر دو روهم جا می‌گیره.

- نه داره نه دریچه درون او پر از بیچه(معنی: نه در دارد و نه دریچه ولی درونش پر از عروسک است.)

- کاخ شوز پر سرباز سفید و سیاه(معنی: کاخ سبز پر از سربازهای سفید و سیاه است)

- سه پیچ پچک، یه دوم دراز، یه لو فراه(معنی: سه تا کوتاه یک دمب دراز و یک دهان گشاد)