پورجوادی:اعتبار تصحیح نیکلسون پابرجاست/ ارائه متنی معیار از مثنوی

به گزارش خبرنگار مهر، نشست رونمایی از تصحیح استاد محمدعلی موحد از مثنوی معنوی عصر روز سه شنبه ۵ دی ماه با حضور جمعی از چهره های حوزه ادبیات از جمله نصرالله پورجوادی، توفیق سبحانی، ضیاء موحد و نیز تعداد زیادی از علاقه مندان به این اثر مولانا، از سوی موسسه فرهنگی شهر کتاب در تهران برگزار شد.

در این نشست نصرالله پورجوادی با اشاره به اینکه حدود یکصد سال است که تصحیح مثنوی معنوی با نام نیکلسون، محقق انگلیسی عجین شده است گفت: او از این جهت هم که مثنوی را به زبان انگلیسی ترجمه کرده است، مورد توجه است.

وی افزود: نیکلسون سالها گشت و با زحمت بسیار نسخه هایی از مثنوی را از کتابهای مختلف جمع آوری کرد و پس از انتشار تصحیح او از مثنوی، این سئوال مطرح شد که حال چه کسی می خواهد تصحیح جدیدی از مثنوی ارائه کند و چرا باید چنین کاری انجام دهد.

پورجوادی با تاکید بر اینکه ما تصحیح جدید و علمی و انتقادی متون خودمان را از فرنگی ها یاد گرفته ایم و یکی از مهمترین آنها نیکلسون بوده است، تصریح کرد: هیچکدام از نسخه های قدیمی که نیکلسون به آنها دسترسی پیدا کرده بود، کامل نبودند و او حتی زمانی به نسخه قونیه دسترسی پیدا کرد که کار تصحیح دفتر اول مثنوی را به پایان برده بود و در اواسط دفتر دوم قرار داشت. پس باید به بضاعتی که او برای تصحیح مثنوی داشته هم توجه کرد.

وی تاکید کرد که اغلب متون کلاسیک ما نیازمند این هستند که با کشف منابع جدید، از نو تصحیح شوند.

پورجوادی در پایان ضمن اشاره به اهمیت انتشار تصحیح جدیدی از مثنوی معنوی به همت استاد محمدعلی موحد در عین حال تاکید کرد: با وجود این تصحیح، من معتقدم ارزش تصحیح اولیه نیکلسون سر جای خودش محفوظ است و نمی توان آن را تمام شده تلقی کرد.

در بخش دیگری از این برنامه، محمدعلی موحد در سخنانی با انتقاد از نحوه برگزاری برنامه های رونمایی از کتاب از جمله این کتاب خود، گفت: ما برای آشنایی با محتوای یک کتاب باید یک متن تثبیت شده از آن داشته باشیم.

وی ضمن اشاره به اهمیت کار نیکلسون به عنوان یکی از اولین محققین مکتب جدید تصحیح متون، تصحیح او را از مثنوی کار معجزه آسا خواند و گفت: این در حالی است که نیکلسون به ایران نیامده بود و فارسی را هم به صورت مکتبی آموخته بود اما این همه دقت در کار تصحیح مثنوی انجام داده بود.

موحد گفت: نیت من در ارائه تصحیح جدید از مثنوی این بود که متنی معیار از مثنوی ارائه کنم.

وی در ادامه به تفاوت نگاهی که در دو مکتب قدیم و جدید تصحیح متون وجود داشته است پرداخت و گفت: فکر می کنم گذشتگان ما مانند برخی از صاحب نظران معاصر به انفصال میان شعر و شاعر معتقد بودند و از این زاویه می گفتند یک شعر پس از سروده شدن، زندگی مستقلی پیدا می کند و از مالکیت انحصاری شاعر خارج می شود و به میراث بشری می پیوندد در حالی که می بایست این نگاه که هر آنچه از زبان یک شاعر جاری شده بدست مخاطب برسد، جایگزین دیدگاه پیشین شود.